PERKLORETİLEN
- Cas No: 127-18-4
- EINESC No: 204-825-9
- Molekül Ağırlığı: 165,82 g/mol
- Kimyasal Formülü: C2Cl4
Teneke
-
Varil
330 Kg
IBC
1650 Kg
Dökme
5-25 Ton
Fiziksel Özellikleri
- Genel Özellikler: Berrak, renksiz sıvı
- Koku: Klorlu, Rahatsız edici
- Yoğunluk: 1.622 g/cm3
- Kaynama Noktası: 121,1 °C
- Erime Noktası: −19 °C
- Parlama Noktası: –
- Buhar Basıncı: 14 mmHg (20 °C)
- Kırılma İndisi: 1,5055 nD
- Çözünürlük(suda): 0.15 g/L (25 °C)
Üretimi
Perkloretilen endüstriye olarak çoğunlukla hafif hidrokarbonların yüksek sıcaklıkta kloroliziyle üretilir. Bu işlem sırasında birçok yan ürün de ortaya çıkar. Bu ürünlerle daha sonra daha sonra damıtma ile ayrılır. Bunun yanında etilen klorür, klorla birlikte 400 °C’ye kadar ısıtılıp potasyum klorür, amonyum klorür veya aktif karbonla katalize edildiğinde de üretilebilir. İlk yöntemle benzer şekilde sonrasında oluşan yan ürünlerden damıtma ile ayrılır.
Genel Özellikleri
Perkloroetilen, tetrakloroetilen olarak da bilinen ve kuru temizleme başta olmak üzere birçok alanda kullanılan renksiz, keskin kokulu bir solventtir. Havada 1 ppm bile olsa insanlar tarafından kokusu farkedilebilir. Perkloretilen hem çok iyi bir organik çözücüdür hem de diğer klorlu çözücülere göre toksisitesi çok daha düşüktür.
Kullanım alanları
Perkloroetilen endüstriyel olarak en çok kuru temizlemede kullanılır. Bu yüzden kuru temizleme sıvısı olarak da anılır. Çok iyi bir organik çözücü olması dolayısıyla leke çıkarma konusundaki başarısı ve diğer klorlu solventlere göre düşük toksisitesi perkloroetilenin bu alanda çok kullanılmasına sebep olur. Bununla beraber otomotiv ve metallerle ilgili diğer birçok sektörde metal üzerindeki yağları temizlemek için kullanılır. Boya sökücülerin ve bazı başka leke çıkarıcıların da içinde perkloroetilen bulunur. Eskiden soğutucu olarak ve ilaç üretiminde kullanılsa da günümüzde artık bu alanlarda kullanılmamaktadır.
Güvenlik Önlemleri ve Zehirlilik Durumu
Perkloroetilenin toksisitesi orta ile düşük arasında sınıflandırılmıştır. Kuru temizlemede çok yaygın olarak kullanılmasına rağmen perkloroetilenle alakalı zehirlenme raporları çok nadirdir. Çok iyi bir yağ çözücü olduğu için temas ettiğinde dokulardaki yağları da çözerek dokulara çok ciddi zararlar verebilir. Bu yüzden göz ve cilt için aşırı tahriş edicidir. Uzun süreli temaslarda ciddi kimyasal yanıklarına yol açabilir.
Perkloroetilen hem solunum yoluyla hem de cilt ile emilerek vucuda alınabilir ve devamlı alımlarda kanserojen etki göstermesinden şüphelenilmektedir. Ayrıca merkezi sinir sistemini de etkileyerek, aşırı maruz kalmalarda baş dönmesi, uyuşma, mide bulantısı gibi etkiler oluşturabilir. Devamlı maruz kalınan durumlarda ise renk körlüğüne yol açabileceğinden şüphelenilmektir. Bu yüzden çalışırken mutlaka güvenlik önlemlerine uyulmalı ve deri ile temasından kaçınılmalıdır.
Perkloroetilen su yaşamı için oldukça tehlikelidir. Sudan daha yoğun olduğu için dibe çöker ve bu yüzden temizlenmesi çok zordur. Bu yüzden asla şehir kanalizasyon sistemine verilmemelidir.